İSTANBUL’UN FETHİ

İstanbul'un Fethinin Sebepleri

- Bizans'ın Osmanlı şehzadelerini koruyarak ve kışkırtarak, taht kavgalarına neden olması,
- Bizans'ın Osmanlı'ya karşı düzenlenen Haçlı seferlerini teşvik etmesi,
- Osmanlı toprak bütünlüğünü bozan bir konumda olması
- İstanbul'un boğaza hâkim bir konumda olması ve bu yüzden Karadeniz Akdeniz suyolunun anahtarı konumunda olması.
- Hz. Peygamberin övgüsüne kavuşabilmek.

Osmanlıların Fetih İçin Yaptığı Hazırlıklar

- Bizans'a denizden gelebilecek yardımı önlemek amacıyla Anadolu Hisarı'nın karşısına Rumeli Hisarı’nı (Boğazkesen) yaptırdı.
- Bizans'a Balkanlardan gelebilecek muhtemel Haçlı yardımını önlemek için sınır boylarına akıncı birlikleri gönderdi.
- Surlara karşılık, şâhi adı verilen büyük toplar döktürdü.
- Haliçteki zincire karşılık gemileri karadan yürüterek Haliç'e soktu.
- İstanbul, 53 günlük bir kuşatmadan sonra 29 Mayıs 1453’te fethedildi.

İstanbul'un Fethini Kolaylaştıran Nedenler

- Bizans ordu ve donanmasının zayıf oluşu,
- Kuşatma sırasında Avrupa'dan yardım alamaması.

Not:

- Bizans kuşatma sırasında sadece Venedik ve Cenevizlilerden yardım alabilmiştir.
- Cenevizliler kuşatma sırasında ticari kaygılarından dolayı hem Osmanlılara, hem de Bizans'a yardım etmişlerdir.

 

İSTANBUL’UN FETHİNİN SONUÇLARI

İstanbul’un Fethinin Dünya Tarihi Bakımından Sonuçları

- Venedik ve Ceneviz ticareti olumsuz yönde etkilenmiştir.
- Bin yıllık Bizans imparatorluğu tarihe karışmıştır.
- Ortaçağ kapanmış, Yeniçağ başlamıştır.
- İstanbul'dan kaçan Bizanslı bilim adamları Avrupa'da Rönesans ve Reform hareketlerinin başlamasında etkili olmuşlardır.
- Feodalite (derebeylik) sistemi çözülmeye başlamıştır.

İstanbul'un Fethinin Türk Tarihi Bakımından Sonuçları

- Osmanlı Devleti Yükselme dönemine girmiştir.
- Başkent Edirne'den İstanbul'a taşınmıştır.
- Osmanlı toprak bütünlüğü sağlanmıştır. Osmanlı'nın Anadolu-Rumeli geçişi kolaylaşmıştır.
- Osmanlı toprakları arasında sürekli sorun çıkaran bir fitne yuvası ortadan kaldırılmıştır.
- Karadeniz-Akdeniz deniz ticaret yolunun denetimi Osmanlılara geçmiştir.
- Osmanlı Devleti İslam dünyasında haklı bir şöhret ve itibara kavuşmuştur.

ASKERÎ VE SİYÂSÎ GELİŞMELER (1454-1480)

- Sırbistan’ın Fethi (1459)
- Eflak’ın Osmanlılara bağlanması (1462)
- Bosna – Hersek (1463-1465)
- Boğdan’ın Osmanlılara bağlanması (1476)
- Arnavutluk’un Fethi (1479)
- 1459’da Cenevizliler’den Amasra alınmıştır.
- 1460’da Candaroğulları’ndan Sinop alınmıştır.
- 1461’de Trabzon Rum İmparatorluğu’na son verilmiştir.
- 1466’da Karamanoğulları’ndan Konya ve Karaman alınmıştır.
- 1473’de Akkoyunlular’la Otlukbeli Savaşı yapılmıştır.

Otlukbeli Savaşı (1473) Sebepleri

- Fatih’in Trabzon’u ele geçirmesi
- Karamanoğulları beylerinin Uzun Hasan’a sığınması
- Uzun Hasan’ın kendisini Timur gibi görmesi
- Her iki hükümdarın da Anadolu’ya hâkim olmak istemesi
- İki hükümdarda da cihan hâkimiyeti düşüncesi olması
- Akkoyunlular’ın Tokat’ı yağmalamaları
- Savaşta teknik üstünlüğe sahip olan Osmanlılar galip gelmiş, Akkoyunlular yıkılış sürecine girmişler ve Osmanlı için bir tehlike olmaktan çıkmışlardır. Doğu Anadolu toprakları Osmanlı nüfuzu altına girmiştir.
- Fatih’in Anadolu’daki faaliyetlerinin temel sebebi Anadolu Türk birliğini sağlamak istemesidir.

Ege Adalarının Fethi

- Limni, Eğriboz, Taşoz, Semadirek, İmroz, Midilli gibi adalar fethedildi.

Rodos’un Kuşatılması

- RodosAdası, Sen-Jan (Saint-Jean) şövalyelerinin elindeydi.
- Bunlar, ege’de korsanlık yapıyor, Osmanlı Devleti’ni huzursuz ediyorlardı. Mesih Paşa tarafından kuşatıldı, ama alınamadı (1480).

Osmanlı-Venedik Savaşları (1463-1479)

- Fatih’in gerçekleştirdiği faaliyetler Venedik’in ticaretine zarar vermiş özellikle denizlerdeki ve Balkanlar’daki fetihler 16 yıl süren savaşlara sebep olmuştur.
- Karada genellikle Osmanlılar, deniz de ise genellikle Venedikliler üstün gelmiştir.
- 1479’da yapılan İmtiyazlar Antlaşması’na göre;
- Her iki taraf aldıkları yerleri geri verecek
- Kroya ve İşkodra kaleleri Osmanlılar’da kalacak
- Arnavutluk, Mora, Dalmaçya kıyılarının bir kısmı Venediklilere bırakılacak
- Venedikliler yıllık vergi ve savaş tazminatı ödeyecektir.
- Buna karşılık;
- Venedikliler İstanbul’da balyoz (elçi) bulundurabilecekler.
- Venedikliler Osmanlı sularında serbestçe ticaret yapabilecekler
- Osmanlı ülkesinde yaşayan Venedikliler’in davalarına kendi hâkimleri bakacak.
- Venedik bayrağı taşıyan gemilere saldırılmayacaktır.
- İlk imtiyazlar (kapitülasyonlar), Fatih tarafından ticareti geliştirmek ve Hıristiyan birliğini parçalamak amacıyla Venediklilere verildi.

Kırım’ın Fethi

- Kırım’ın fethiyle Karadeniz ticaret yolları denetim altına alınmış, bu durum coğrafi keşiflere sebep olmuştur. Ayrıca Karadeniz bir Türk gölü haline gelmiştir (1475).

Yunan Adalarının Fethi

- Kefalonya, Ayamavra, Zenta adaları fethedildi (1479).

Otronto’nun Fethi

- Gedik Ahmet Paşa komutasındaki donanma, İtalya’nın Otranto kalesi fethetmişse de (1480), Fatih’in ölmesiyle başlayan taht kavgaları yüzünden gerekli yardım yapılamadığı için tekrar kaybedilmiştir.

Fatih’in Fetih Stratejisi

- Karadeniz ticaretine egemen olmak,
- Anadolu Türk birliğini sağlamak,
- Anadolu'da faaliyet gösteren devletleri etkisiz kılmak,
- Ege ve Akdeniz ticaretine egemen olmak,
- Bizans'ın yeniden dirilmesini önlemek,
- Katolik Roma'yı ele geçirmek.

Cem Sultan Olayı

- Fatih’in ölümünden sonra çocukları Cem ve Bayezit arasında taht kavgası başladı.
- Cem Sultan II. Bayezit’a karşı Memlûkler’in de kışkırtmasıyla birkaç kez taht mücadelesine girişmişse de mağlup olarak Rodos şovalyelerine sığınmış ve onlar tarafından papaya götürülmüştür.
- Böylece olay, uluslararası bir sorun haline gelmiştir.

Cem Olayının Sonuçları ve Osmanlı Devletine Etkileri

- Cem'in Hıristiyanların eline geçmesi, batılı devletlerin Osmanlı Devleti'nin iç işlerine karışmasına neden olmuştur.
- Osmanlıların batıdaki fetihlerinin durmasına neden olmuştur.
- Cem Sultan’ın Memlûklere sığındığı dönemde bu devlet tarafından padişah gibi karşılanıp, himaye görmesi, Osmanlı-Memlûk ilişkilerinin daha da bozulmasına sebep olmuştur.
- Papa'nın bakım masrafı diye yüklü miktarda para alması Osmanlı maliyesini zayıflatmıştır.
- Bu olay, II. Bayezit'in Safevî tehlikesine karşı gereken önemi vermemesine neden olmuştur.
- Bu olaydan dolayı Endülüs Emevileri’ne gereken yardım yapılamamıştır.
- II. Bayezit döneminin sönük geçmesine sebep olmuş,
- Papa ve Avrupa tarafından baskı unsuru olarak kullanılmıştır.

 

Yapılan Yorumlar

Henüz kimse yorum yapmamış.

Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu
Coğrafya Sitesi Matematik Sorusu Türkçe Sitesi