Sizlerle bilgi birikimi ve deneyimlerimi paylaşmaktan mutluyum. Sınav maratonu içinde yerinizi aldınız, süre oldukça yaklaştı… Kimileri için daha zaman var, ne de olsa “ Biz daha Lise birinci sınıftayız “ dediğinizi duyar gibiyim. Lise ikinci sınıfta olanlar mı? Onlarda sanırım heyecanlanmaya başladılar.
Size vereceğim taktikleri dikkatle uyguladığınız takdirde; sadece sınavlarda başarılı olmakla yetinmeyecek, aynı zamanda sağlıklı bir tarih kültürü ile günümüz olaylarını daha dikkatli yorumlayabileceksiniz.
Sınav olarak sadece ÖSS gurubu değil, LGS, OKS, KPSS gibi sınav gurupları içinde bu açıklamalarım geçerlidir.
Gelelim konuya önce tarih derslerini çalışırken neler yapmanız gerekiyor;
Konuyu kavramanızı kolaylaştıracak görsel(tarih atlası, dergiler, vcd vb.) yayınlardan yararlanın.
Tüm dikkatinizi konuya vererek okuyun, okuma işlemi sırasında önemli olduğunu düşündüğünüz tümcelerin altını çizin, ya da çalışma defterine küçük notlar alın.
Okuduğunuz paragrafa dikkatinizi yönelterek, olayın nedenlerini, sonuçlarını okuma işlemi sırasında belirleyin.
Kendinizi olayın bir şekilde içine sokun ve olayın geçtiği koşulları dikkate alarak değerlendirmeye çalışın.
Tarihin ezber yöntemi ile öğrenilemeyeceğine kendinizi inandırın. Zaten yukarıdakileri uyguladığınız takdirde buna siz de tanık olacak ve moral bulacaksınız. Konuda geçen yer adları, kişiler, olayın tarihi için özel bir yöntem olan kısaltma programı uygulayın.
Örnek1: Fatih Sultan Mehmet döneminde Kuzey Anadolu’da alınan yerler neresidir?
Yanıt: Amasra(1459),Sinop(1460),Trabzon(1461)
Bunu baş harflerini dikkate alarak kodladığınız takdirde;
AST_61 olacaktır. Burada ki ilginç rastlantı 61 aynı zamanda Trabzon ilimizin taşıt plaka numarası işinizi kolaylaştırır.
Örnek2: Osmanlı Devleti kuruluş döneminde yaşadığı Haçlı Seferi niteliği taşıyan savaşlar hangi hükümdarlar döneminde olmuştur?
Bu sorunun kodlamasını ben vereyim siz çözmeye çalışın;
İki Muradım vardı araya Yıldırım girdi ayırdı…
Hangi padişahlar olduğunu sırasıyla buldunuz mu?
Evet, önce I.Murat daha sonra Yıldırım Beyazıt ve son padişah II. Murat…
Örnek3: Osmanlı Devleti, Duraklama döneminde hangi devletlerle savaş yapmıştır?
Yanıt: V enedik
A vusturya
R usya
İ ran
L ehistan
Örnek4: Amerika sözde demokrasiyi getirmek maksadıyla Irak'a hangi tarihte saldırmıştır?
Sizden bunu ay-gün ve yıl olarak istediklerinde tarihe dikkatinizi yöneltebilirseniz işlem çok kolay...Zaten beni öğrenin diye konu mutlaka size bir fırsat sunacaktır,sadece siz dikkat edin yeterli.
Yanıt: 20 Mart 2003... Dikkatle baktınız mı? 20.03.2003 yani 2003 2003.Bunu hiç bir şekilde unutmayacağınızı iyi biliyorum
Örnek5: Fatih Sultan Mehmet döneminde,Ege denizinde ele geçirilen adalar hangileridir?
Yanıt:
T aşoz
E ğriboz
L imni
S emadirek
İ mroz
M idilli
.
B ozcaada
İlginç, değil mi? Ama belirteyim, bu kodlamaları ders hazırlığı yaparken siz belirleyin ve sadece kodları siz vermeye çalışın. Başkalarına tuhaf gelen kodlamalar ortaya çıkabilir, bu yolla öğreniyorsanız hiç sorun değil.
Okul ortamında ise anlatılanları dikkatlice sorgulayın, aklınıza takılan sorular varsa mutlaka tartışın. Bu arada önemli gördüğünüz, anlatanın üzerinde ayrıntılara girerek ele aldığı konuları kısa notlar halinde kaydedin.
Konu sonu testler varsa çözün. Soru çözerken siz olsaydınız bu sorulardan başka nasıl soru yöneltirdiniz. Bunu düşünüp, mutlaka uygulayın. Soru üreten öğrenci konuyu kavramış öğrencidir… Bunu da unutmayın.
Bundan sonrası mı…Yani test sorularını çözmek çok kolay.Biraz teknik davranarak az zamanda doğru yanıtı bulmak için biraz dikkat yeterli.
Bunu için yapacaklarımız nelerdir? Önce genel test tiplerini tanıyalım ki bu sayede bazı test soruları için 10 saniye gibi kısa bir süre ayırmamız yeterli olacak. Ayrıca doğruyu bulduğunuzdan emin sınav salonunu terk edeceksiniz.
Düz paragraf tipi testler :
Örnek 1 Mustafa Kemal’in Havza’da yayınladığı genelgeyi sorumluluk
bölgesi ile bölge dışında tüm askeri ve sivil makamlara gön-
dermiştir.
Bu davranışı İstanbul Hükümetince nasıl değerlendiril-
miştir?
A) Vatanseverliği
B) Devrimci kişiliği
C) İleri görüşlülüğü
D) İnançlı ve kararlılığı
E) Yetkilerini aştığı
Çözüm:
Önce soru kökün,olumlu/olumsuz olup olmadığına bakın. Daha sonra seçenekleri verilen paragrafta kontrol ederek eleyin. Seçenekler kulağınıza hoş gelebilir, fakat paragrafla bağlantılı olanı esas bulmanız gerektiği için dikkatli olun.
Yanlışları kendinize göre devre dışı bırakıp, doğru seçeneği yanıt kâğıdına kaydırma yapmadan işaretleyin.
Örnek 2
Antalya yakınlarında bulunan, Karain Mağaralarında yapılan
kazı çalışmaları sonucunda; çeşitli taş ve kemikten eşyalar
ile bazı hayvan kalıntıları ele geçirilmiştir.
Bölgeyle ilgili bu bilgiler aşağıdakilerden hangisini
doğrulamaz?
A) Bölge eski yerleşim alanlarından biridir.
B) Bölge verimli topraklara sahiptir.
C) Kabataş dönemini aydınlatan bir yerleşim birimidir.
D) Doğaya bağımlı, tüketici bir toplum yapısı vardır.
E) Yerleşik yaşama henüz geçilmemiştir.
Çözüm:
Soru kökü kontrol edildiğinde, olumsuzluk ifadesi sanırım dikkatinizi çekti.Bunun ne anlama geldiğini hiç üşenmeden değerlendirin.”Burada verilenlerin dördü doğru bilgi ama benden istenilen yanlış bilgiyi bulmam”diye yola çıkarsanız sorun yok.Seçeneklere ağabeylik veya ablalık yaparak elinden tutup paragrafa taşıyın.Paragrafla bağlantısını gördüğünüzü eleyin,hata olasılığı ortadan kalkar.
Dikkat! Bu tip sorularda asla kendi bildiğiniz doğrularla hareket etmeyin.Sadece bu bilgilere göre ifadesi paragrafı hedef gösteriyor.
Öncüllü paragraf tipi testler :
Örnek 3
Karahanlılar, İslamiyet’i kabul edip Arap dilinin etkisinde olan bilime önem verdikleri halde Türkçeyi resmi dil olarak benimsemişler ve Türkçe konulmaya özen göstermişlerdir.
Buna göre,
I. Yaşam biçimlerini
II. Yönetim biçimlerini
III. İnançlarını
IV. Toprak bütünlüğünü
V. Ulusal özelliklerini
Gibi konulardan hangisini korumaya çalıştıkları ileri sürülebilir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Çözüm:
Bu tip sorularda dikkat ederseniz seçenekler paragrafa taşınmış.Başka bir fark yok.Düz bir test olumsuzluk ta içermediğine göre;büyüklüğünüzü tekrar devreye sokup onlara yerini gösterin.
Örnek 4
Anadolu’da yapılan kazılarda çok sayıda uygarlığa ait değişik eserler elde edilmiştir.
Bu özelliklerin kazanılmasında;
I. Coğrafi konumun
II. Elverişli ikliminin
III. Yazılı döneme geç başlanmasının
IV. Askeri durumunun
Gibi konulardan özellikle hangilerinin etkisi olduğu savunulabilir?
A) I- IV B) II-III C) III-IV
D) I-II E) II-IV
Çözüm:
Bu tip sorular birkaç yıldır artış gösterdi.Test tekniği ile uğraş verenlerin ifadesi onlar diyor ki testte hiçbiri veya hepsi seçeneklerde kullanılmaz…Ama buna böyle bir çözüm bulan uzmanlar olabilir diyor.
Kesin emin olduğunuz bilginin olduğu seçeneği ayırıp diğerlerini eleyin.Hem seçenek sayısının azaldığını göreceksiniz,hem de sınav salonunu kendinizden emin bir şekilde terk edeceksiniz.
Örnek 5
Türkiye’de
I. Ayrıcalık işareti olan unvanların kullanılmasının yasaklanması
II. Eğitim ve öğretimin birleştirilmesi
III. Miladi takvimin kabul edilmesi
Gelişmelerinden hangilerinin“imtiyazsız,sınıfsız ve kaynaşmış
bir ülke”oluşturmayı amaçladığı savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
(2000 Öss)
Çözüm:
Zamanın çok önemli olduğu,daha önemlisi de doğruyu bulmak olduğu bilinen gerçek.O halde en kısa sürede doğruyu nasıl bulalım?
Bu tip sorularda okuma yaparken öncülleri (I,II,III)okumadan hemen siyah yazılan soru kökünü okuyup soruda ne isteniyor bunu belirleyin.Sonra belirlediklerinizi öncüllerde bulup işaretleyin.
Emin olduğunuz öncülü seçenekleri eleyerek giderseniz,ilk adımda en fazla 3 seçenekli test sorusu ile karşılaşırsınız.Ayrıca “iki şık arasında kaldım”diyenlerden olmazsınız…
Örnek 6
Misak-ı Milli kararlarının alınmasında etkili olan milletvekilleri,
İstanbul’un işgalinden sonra kaçarak Anadolu’ya geldiler.
Osmanlı parlamentosuna seçildikleri halde 23 Nisan 1920’de
açılışı yapılan ilk TBMM’de milletvekili hakları saklı tutularak
bu mecliste üyelikleri devam ettirilmiştir.
TBMM’de de görev yapmalarında etkili olan ilke
aşağıdaki seçeneklerde hangisinde doğru olarak belirtilmiştir?
A) Ulusal bağımsızlık
B) Saltanat
C) Ulusal irade
D) Egemenlik
E) Misak-ı Milli kararları
Örnek 7
Cumhuriyetin ilan edildiği ilk yıllarda Mustafa Kemal Atatürk’e
göre asıl sorun yönetimin cumhuriyet olması değil, onun
demokratik olmasını sağlamaktadır.
Bu nedenle halkın istek ve görüşlerinin Meclis’e
daha iyi yansımasını sağlamak amacıyla aşağıdakilerden
hangisine yönelik bir çaba sarf edilmiştir?
A) Yeni bir anayasanın hazırlanmasına
B) Toplumsal alanda yeniliklerin gerçekleştirilmesine
C) Çok partili yaşama geçilmesine
D) Eğitim ve kültür alanında yeniliklerin yapılmasına
E) Kabine sistemine geçilmesine
Klasik bilgi yoklamaya dönük testler
Çok eskiden beri uygulanan test tipi.Konu hakkında bilgi sahibi olmayanların çözmede sorunlar yaşadığı test gurubudur.O nedenle işinizi rastlantılara bırakmak istemiyorsanız,sistemli çalışın.Çalışmalara az ama etkili bir süre ayırırsanız yeterli olacak düşüncesindeyim.Yukarıda ders hazırlığı konusundaki önerilerimi dikkate almanızı öneririm.
Örnek 8
Aşağıdakilerden hangisi Fatih Sultan Mehmet döneminde
ele geçirilen,Ege denizindeki adalardan birisi değildir?
A) Taşoz B) Midilli C) Limni
D)İmroz E) Rodos
Çözüm:
Fatih Sultan Mehmet döneminde,Ege denizinde alınan adaların tümü kodlama yöntemi ile hareket ederek çalışılsaydı;
T aşoz
E ğriboz
L imni
S emadirek
İ mroz
M idilli
B ozcaada
kodlaması hemen size doğruyu çok kısa sürede sunacaktı.Burada bütün iş az fakat etkili çalışma olduğu sanırım iyice anlaşıldı.
GENEL UYARILAR:
Tarih testleri Sosyal bilimlerle ilgili Temel Kavram ve İlkeler doğrultusunda değerlendirme sorularıdır.
Kavram bilgisi ve sosyal bilimlerle ilgili ilkeler hakkında bilgi sahibi olmanın yazılı bir kitabı yok.Kitabı olmadığı halde dersini veren de yok.
Çok daha kolay bir yolu var;
· Bol bol kitap okumak.
· Ders çalışırken neden,niçin,nasıl gibi sorularla konunu içine girmek.
· Konu hakkında sorular üretmek,
· Tartışma ortamlarında bulunup tartışmalara katılmak.
Bilesiniz ki;
Hiçbir başarı rastlantı değildir..!
Öneri ve sorularınızı bekliyorum.Umutlu olun,başarı dileklerimle…