COĞRAFÎ KEŞİFLER

Feodalite (Derebeylik):

- Ortaçağ Avrupası’nın kendine özgü sosyal ve siyâsî bir yönetim biçimidir.

Feodalitenin Ortaya Çıkışı

- Kavimler Göçü sırasında barbar kavimlerin saldırıları karşısında kraldan bekledikleri yardımı alamayan soylular kendilerini korumak için, parayla savaşçılar tuttular, şato ve kaleler yaptırarak kendi yönetimlerini oluşturdular.

Feodalitenin Zayıflamasının Sebepleri:

- Haçlı Seferleri sırasında sefere katılan soyluların çoğunun ölmesi, diğerlerinin de zayıflaması.
- Coğrafi keşifler sırasında zenginlik ölçüsünün topraktan, paraya dönmesi derebeylerinin gücünü zayıflattı.
- Ateşli silahlar ve İstanbul’un fethi sırasında topların şatoları ve surları yıkacak şekilde geliştirilmesi.
- İngiltere ve Fransa’daki iç savaşlar.

1300-1600 Yılları Arasında Avrupa’da Önemli Olaylar

- Yüzyıl Savaşları > 1337-1453 yıllarında İngiltere ile Fransa arasında yaşandı.
- Çifte Gül Savaşları > İngiltere’de derebeyleri arasında yapıldı.
- Endülüs’te Katliam > 1492’de İspanya’daki Müslümanlar yok edildi.

Teknolojik Gelişmeler

- 15. yüzyıldan sonra Avrupa’da bilim ve teknolojide önemli gelişmeler oldu. Bu gelişmeler Avrupa’nın siyasi, sosyal ve ekonomik yapısını önemli ölçüde etkilemişlerdir. Bu gelişmeler şunlardır:
- Barut ve top: Derebeylik yönetiminin yıkılmasında önemli bir yeri vardır.
- Matbaa: Avrupalılar, kâğıdı Endülüs Müslümanlarından öğrenmişlerdir.
- Bugünkü matbaayı ise Jan Koster icat etmiştir.
- Jan Gutenberg ise bu matbaayı pratik ve kullanışlı hale getirmiştir.
- Matbaanın bulunması ile insanlık, Ortaçağ düşüncesinden kurtuldu. Hümanizm, Rönesans ve Reform hareketleri ortaya çıktı.
- Pusula: Coğrafi Keşiflerin başlamasında önemli bir rolü olmuştur.

Coğrafi Keşiflerin Sebepleri

Siyasi Sebepler

- Feodalitenin yıkılmasından sonra ortaya çıkan güçlü krallıklar, ticari alanda da birbirleriyle rekabete başladılar. Amaçları, Çin ve Hindistan gibi zengin ülkelere ulaşmaktı.

Jeopolitik Sebepler

- Osmanlı Devleti’nin bütün önemli alanlara sahip olması Avrupalıların yeni yerler bulmak istemelerine sebep oldu.

Sosyal ve Ekonomik Sebepler

- Avrupa’daki siyasi ve dini mücadeleler bazı insanların yerleşebilecekleri yeni topraklar aramalarına sebep oldu. Ayrıca Çin ve Hindistan’a doğrudan ulaşarak buradaki mallara daha ucuza sahip olmak istiyorlardı.

Keşifler

Amerika’nın Keşfi (1492)

- Amerika’yı Hindistan’a ulaşmak isteyen Kristof Kolomb keşfetti. Buranın yeni bir kıta olduğunu ise 1507 yılında Amerigo Vespuci bildirdi.

Hindistan Yolu’nun Bulunması (1498)

- 1487 yılında Bartelmi Diyaz Ümit Burnu yolunu, 1498’de de Vasko dö Gama Hint Deniz Yolunu buldu.

Dünyanın Dolaşılması

- Macellan adındaki bir denizci 1519 yılında dünyanın çevresini dolaşmak için denize açıldı.
- Yolculuk esnasında ölümü üzerine yola ikinci kaptan Del Kano devam etti. 1522 yılında biten yolculuk sonunda dünyanın yuvarlak olduğu anlaşıldı.

Coğrafi Keşiflerin Sonuçları

- Coğrafi keşiflerin en önemli sonucu sömürge imparatorluklarının doğmasıdır.
- İngiltere, Fransa, Hollanda ve İspanya gibi devletler kurdukları sömürge kolonileri sayesinde ihtiyaçları olan hammaddeyi ucuza almışlardır.
- Dünya ticaret yollarının değişmesi sonucu Akdeniz, ticaretteki önemini kaybetmiş, baharat ve ipek yolları kullanılamaz hale gelmiştir.
- Amerika kıtasının kıymetli madenleri, altın ve gümüş ile pek çok hammadde Avrupa’ya gelmiş böylece Sanayi İnkılâbının doğması için ortam oluşmuştur.
- Ticaretle uğraşan burjuva sınıfı zenginleşmiş buna karşılık toprak sahibi soyluların önemi azalmıştır.
- Rönesans ve Reform hareketlerinin ortaya çıkmasına sebep oldu.

Keşiflerin Osmanlı Devleti’ne Etkileri

- Akdeniz ticareti önemini kaybetti.
- İpek ve baharat yolları eski canlılığını kaybetti.
- Amerika’dan gelen altın ve gümüşün Osmanlı ülkesine girmesi paranın değer kaybetmesine yol açtı.
- Böylece mal ve eşya fiyatları arttı.
- Devlet, bunu karşılamak için yeni vergiler koydu.
- Bu durum ayaklanmaların çıkmasına yol açtı.

 

RÖNESANS

- Rönesans, yeniden doğuş anlamına gelmektedir.
- 15. ve 16. yüzyıllarda Avrupa ülkelerinde görülen bilim, edebiyat, düşünce ve güzel sanatlar alanlarındaki gelişmelere rönesans denir.
- Hümanizm; Orta Çağ Avrupası'nın baskıcı skolâstik düşüncesine karşı çıkarak, insan ve doğa sevgisini temel alan düşünce sistemidir.
- Hümanistler, Eski Yunan ve Latin eserlerini inceleyerek özgür insan tipini ortaya koymuşlar ve bu modeli örnek almışlardır.

Rönesans’ın İtalya’da Başlamasının Nedenleri

- İtalya’nın İslâm uygarlıklarıyla yakın ilişki içinde olması.
- İstanbul’un fethinden sonra italya’ya giden bilginlerin Latince eserleri çevirmeleri.
- İtalyan zenginlerin bilimsel ve kültürel çalışmaları desteklemeleri
- İtalya’nın ticaret merkezi olmasından ötürü değişik medeniyetlerle etkileşim içindedir.

Rönesans’ın Nedenleri

- Matbaanın icadı sonucunda eski eserlerin basılması ve bunların incelenmesi
- Avrupa’nın İslam Medeniyetinden etkilenmesi
- Keşifler sonucu Avrupa’da sanat faaliyetlerinden zevk alan ve bilim adamları ile sanatkârları koruyan zengin kişilerin çoğalması (Mesen).
- Kiliseye duyulan güvenin azalması.
- Yetenekli sanatçı ve bilim insanlarının yetişmesi
- Eski Yunan, Roma (antikite) ve İslâm uygarlıklarına ait eserlerinin incelenmesiyle akılcı düşüncenin ortaya çıkması.

İslâm Uygarlığı'nın Rönesans'a Etkileri

- İslâm bilginleri, Eski Yunan ve Roma eserlerini Arapça'ya tercüme ederek, bilimde Avrupa'dan çok ileri bir seviyeye ulaşmışlardı.
- Müslümanların Endülüs'ü fethetmesiyle, Avrupalılar bu eserlerle tanıştılar.
- Avrupalılar, Eski Yunan eserlerini okuyabilmek için Arapça öğrendiler, Müslüman bilginlerden dersler aldılar.
- İbn Sina'nın tıp, İbn Heysem'in fizik ve astronomi alanlarında yazdıkları eserler, yıllarca ders kitabı olarak okutuldu.
- Kültür ve medeniyetin yayılmasında büyük rolü olan kâğıtın seri üretimini gerçekleşitrenler de Müslüman Araplardır.
- 13. yüzyılda İtalyan tüccarlar, Müslümanlardan kâğıt yapımını öğrendiler.

Rönesans'ın Ülkelere Göre Gelişimi:

İtalya’da:

- Resim Alanında > Leonardo da Vinci ve Rafael
- Mimari Alanda > Bramante ve Mikelanj
- Heykel Alanında > Mikelanj, Donatello ve Giberti

Almanya’da:

- Din Alanında > Erasmus, Röklen, Luther
- Resim Alanında > Dürer
- Fransa’da: Edebiyat Alanında > Villan, Rosard, Montaigne
- İngiltere’de: Edebiyat Alanında > Şekspir (Hamlet, Otello, Kral Lear, Romeo ve Juliet...)
- İspanya’da: Edebiyat Alanında > Cervantes (Don Kişot)
- Hollanda’da: Resim Alanında > Rambrant
- Polonya'da: Astronomi Alanında > Kopernik

Rönesans’ın Sonuçları:

- Avrupa'da resim, heykel, edebiyat ve mimari en üst düzeyde gelişti.
- Hür düşüncenin ve yeni bir sanat anlayışının doğmasını sağladı.
- Skolâstik düşüncenin yerini deney ve gözleme dayalı pozitif düşünce aldı.
- Eski eserler okundukça kiliseye duyulan güven azaldı, reform hareketlerinin başlamasına sebep oldu.
- Osmanlı Devleti, 15. ve 16. yüzyılarda bilim, teknik ve mimaride Avrupa'dan çok ileri düzeyde olduğu için bu gelişmelerden yararlanmaya ihtiyaç duymadı.

Yapılan Yorumlar

ezgi
ezgi05 Ocak 2017

mükemmel süper anlatılmış ellerinize sağlık

şeyma furkan
şeyma furkan13 Mart 2018

çok teşekkürler çok yardımcı oldu

ela
ela03 Ocak 2019

macellan ve dekanı neyi keşfetmiştir

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu
Popüler Sayfalar:
Coğrafya Sitesi Matematik Sorusu Türkçe Sitesi