OSMANLI-SAFEVİ İLİŞKİLERİ

- Şah İsmail, 1502’de Akkoyunlu Devleti’ni yıkarak Safevi Devleti’ni kurmuştu.

- Devlet, Şiî mezhebine bağlıydı.

- Şah İsmail, Anadolu’ya gönderdiği adamlar ile Şiîliği yaymak ve Anadolu’da Osmanlı hâkimiyetini yıkmak için isyanlar çıkartmaktaydı. Bu isyanlardan İahkulu İsyanı uzun süre bastırılamamıştır (1511).

- Şahkulu İsyanı’nı bastırmada II. Bayezit’in yetersizliği ortaya çıkmış, bu da taht değişikliğine zemin hazırlamıştır.

- II. Bayezit, tahtı büyük oğlu Ahmet’e bırkmak istediyse de, yeniçerilerin baskısı sonucu padişahlığı, Yavuz Sultan Selim’e devretmek zorunda kaldı.

- Taht mücadelesinin bitmemesi üzerine kardeşleri Korkut ve Ahmet öldürüldüler.

Çaldıran Savaşı

- Şah İsmail’in Anadolu’da Şiiliği yayması ve isyanlar çıkartması karşısında İran üzerine bir sefer düzenleyen Yavuz, Çaldıran’da teknik üstünlüğünün de etkisiyle büyük bir zafer kazanmıştır (1514).

Sonuçları

- Şah İsmail ailesini ve hazinesini bırakarak canını zor kurtarmıştır.

- Belli bir süre için Safevi tehdidi ve Şii tehlikesi önlenmiştir.

- 1515 Turandağ Savaşı’yla Dulkadiroğulları’na son verilmiştir.

- Anadolu Türk birliği kesin olarak sağlanmıştır.

- Memlûklerle sınır komşusu olunmuştur.

OSMANLI-MEMLUK İLİŞKİLERİ

İlişkilerin Bozulma Sebepleri

- Fatih zamanından beri devam eden Hicaz suyolları sorunu

Osmanlı-Memlûk Savaşları (1516-1517) Sebepleri

- Memlûkler’in Safeviler ile işbirliği yapması

- Ramazanoğulları üzerinde Hâkimiyet mücadelesi

- Yavuz’un İslam dünyasında birliği sağlamak istemesi

- Baharat yolunu ele geçirmek istemesi

Sonuçları

- 1516 Mercidabık Savaşı’nda Kansu Gavri mağlup edilerek Suriye, Filistin ve Kudüs, 1517 Ridaniye Savaşı’nda Tomanbay mağlup edilerek Mısır ve savaşılmadan Hicaz ele geçirilmiştir.

- Memlûklüler yıkılmıştır.

- Halifelik Osmanlılar’a geçmiştir.

- Osmanlı devlet yönetiminde dini özellik önem kazanmış, teokratik bir yapıya kavuşmuştur.

- Çok büyük ganimetler elde edilmiş ve hazine altınla dolmuştur.

- Baharat yolu Osmanlıların eline geçmiştir.

- Abbâsi halifesi ve kutsal emanetler Osmanlı koruyuculuğuna geçmiş ve İstanbul’a getirilmiştir.

- İslam dünyasında birlik sağlanmıştır.

- Venedikliler, Kıbrıs için Memlûkler’e ödediği vergiyi Osmanlı’ya ödemeye başlamışlardır.

- Kıbrıs, Girit ve Rodos hariç Doğu Akdeniz Osmanlı egemenliğine geçti.