- Yazı, Mezopotamya'da Sümer şehir devletleri zamanında bulunmuştur. (MÖ. 3200-3500)
- Yazı, tarih bilgilerinin ortaya çıkmasına hız kazandırmıştır.
- Yazının bulunuşu tarihçiler tarafından tarihin başlangıcı olarak kabul edilir.
- Tarih yazının icadıyla başlar.
- Tarihçiler yazının bulunuşunu tarihin başlangıcı olarak kabul ederler. Çünkü yazının bulunuşu ile birlikte o dönemler hakkındaki bilgilerimiz birdenbire artmıştır.
- Bu nedenle yazının icadından önceki dönemlere, o dönem hakkındaki bilgilerimiz sadece yazısız belgelere dayandığı ve az olduğu için Karanlık Devirler veya Tarih Öncesi Devirler denir.
- Yazının bulunuşundan sonra bilgilerimiz birden bire artar. Yazının icadından sonraki dönemlere de Tarih Devirleri (Çağları) denir.
1. TARIH ÖNCESI ÇAĞLAR
a. Taş Çağı (MÖ 600.000-5.000)
Eski Taş Çağı (Paleolitik)
- Insanlığın yaşadığı en eski ve uzun devirdir.
- İnsanlar avcı ve toplayıcı, yani tüketicilerdir.
- Mağara ve ağaç kovukları barınak olarak kullanılmıştır.
- Mağara duvarına resimler yapılmıştır.
- Göçebe yaşam tarzı vardır.
- Taş ve kemikten kesiciler, deliciler, iğneler, bizler yapılmıştır.
- Dönemin sonlarına doğru ateş bulunmuştur.
Orta Taş Çağı (Mezolitik)
- Yontma Taş Çağı'ndan Cilalı Taş Çağına geçiş dönemidir.
- Buzullar erimeye başlamıştır.
- İnsanlar ölü gömmeyi ve balık avlamayı öğrenmişlerdir.
Yeni Taş Çağı (Neolitik Devir)
- Buzul Çağı sona ermiştir.
- Tarımsal üretim başlamıştır.
- İnsanlar üretici durumundadır.
- Bazı hayvanlar evcilleştirilmiştir.
- Özel mülkiyet kavramı doğmuştur.
- Değiş-tokuş şeklinde ticaret başlamıştır.
- Meslekler doğmuş, işbölümü ortaya çıkmıştır.
- Köyler kurulmuştur.
- Bitki liflerinden elbise yapılmış, dokumacılık başlamıştır.
- Menhir ve dolmen denilen anıtmezarlar yapılmıştır.
b. Maden Çağı
Bakır Çağı
- Kolay işlendiğinden bakır madeni kullanılmıştır.
- Bakırdan araç ve gereçler yapılmıştır.
- Köyler büyümüştür.
- Altın ve gümüş işlemeciliği zamanla gelişmiştir.
Tunç Çağı
- Bakır ve kalayın karışımıyla daha sert olan tunç elde edilmiştir.
- Tekerlek icat edilmiştir.
- Hayvan arabaları kullanılmış, daha mesafeli ticaret başlamıştır
Demir Çağı
- Daha dayanıklı araçlar ve silahlar yapılmıştır.
- Saban ve orak kullanılmasıyla üretim artmıştır.
- Şehir devletleri ve imparatorluklar kurulmuştur.
- Yazının bulunmasıyla tarih öncesi devirler sona ermiştir.
Tarih Öncesi Devirlerin Genel Özellikleri
- Tarih öncesi dönemlerin devirlere ayrılmasında, kullanılan araç ve gereçlerin malzemesi dikkate alınmıştır.
- Tarih öncesi dönemlere karanlık devirler de denir.
- Bütün devirler bütün toplumlarda aynı anda yaşanmamıştır.
- Her toplum bütün devirleri sırasıyla yaşamamıştır.
- Devlet düşüncesinin ortaya çıkması Tunç Devri'ndedir.
- İnsanların ihtiyaçları, icatları ortaya çıkarmıştır.
2. TARİH ÇAĞLARI
a. İlkçağ: (Yazının icadı M. 3200 — Kavimler Göçü 375)
b. Ortaçağ: (Kavimler Göçü 375 — Istanbul'un Fethi 1453)
c. Yeniçağ: (Istanbul'un Fethi 1453 — Fransız İhtilali 1789)
d. Yakınçağ: (Fransız İhtilali 1789 — Günümüze dek.)
Tarihi çağlara ayırmanın bilimsel bir yönü yoktur. Araştırmayı ve öğrenmeyi kolaylaştırmak içindir. Günümüz için atom çağı, uzay çağı, bilgi çağı gibi tanımlamalar da yapılmaktadır.