Elmas Mehmed Paşa

On yedinci yüzyıl Osmanlı devlet adamlarından. 1662'de Kastamonu'nun Cide kazâsına bağlı Hoşalay'da doğdu. Babası Sadık Reis, bir gemi kaptanıydı. Genç yaşta Divrikli Mehmed Ağanın hizmetine girdi. 1677'de Mehmed Ağanın Şam Trablus vâliliğine tâyini üzerine, onunla birlikte gitti. Daha sonra Sultan Dördüncü Mehmed'in isteği üzerine Enderun'da Hazine Odasına, 1685'te de Hasoda'ya alındı. Süratle terfi ederek çuhadar ve rikâbdar oldu. İkinci Süleymân Han zamanında silahdâlığa getirildi (1687). 1688'de beylerbeylik pâyesiyle nişancı oldu. 1689'da vezir rütbesini aldı.

Elmas Mehmed Paşa, 1695 Nisanında Sürmeli Ali Paşanın yerine veziriâzam oldu. Sultan İkinci Mustafa'nın üç seferine de iştirak etti. Lipva ve Lugoş kalelerinin Avusturyalılardan alınmasında önemli rol oynadı. 1697'deki son seferde Zanta bozgunu sırasında askerin geri dönmesini önlemek isterken yeniçeriler tarafından parçalanmak suretiyle öldürüldü. Veziriâzamlığı iki buçuk sene kadar olup ölümünde otuz altı yaşlarındaydı. Yakışıklı olmasından dolayı 'Elmas' lakabı almıştır. Muktedir ve işinin ehli bir devlet adamıydı.