Yılın birinci günü ve Hıristiyanların, İsa'nın doğum gününü kutladıkları yortudur. Türkiye'de yılbaşı 1935 yılından beri tatil günüdür. Bu tatil, 31 aralık öğleden sonra başlar, l ocak akşamı sona erer. 31 aralığı 1 ocağa bağlayan gece yeni yılın kutlanması da, Hıristiyanlarca yüzlerce yıldan beri bayram kabul edilen Noel yortusu'na özenilerek edinilmiş yeni bir alışkanlıktır.

Noel

Gece yarısı ayini, ışıklarla donatılmış çam dalları, hediyeler, gece yarısı yemeği gibi gösterilerle kutlanan bir din ve aile bayramı olan Noel (Latince natalis[dies], doğum [gün]'ünden) her yıl 25 aralıkta, İsa'nın Beytüllahm'da bir ahırda dünyaya gelişini anmak için milyonlarca Hıristiyan tarafından kutlanır.

Aslında bu tarih ta Îlkçağ'dan beri, kış gününü, Güneş'in doğuşunu selâmlamak amacıyla çeşitli eğlenceler düzenlenerek karşılanırdı. Eski Mısırlılar da, aynı gün, ışığı temsil eden yeni doğmuş bir çocuğu kutsarlardı. Tanrı Mitra'ya tapan Eski İranlılar ise 25 aralığı kutlarlardı. Roma'da bu tarih solis invicti (yenilmez Güneş) günüydü. IV. yüzyılda Hıristiyan kilisesi, kaybolacağını umduğu bu putatapar inancının yerine, aslında gerçek tarihi bilinmeyen İsa'nın doğumunu kutlamayı koydu.

Kutsal ve Din Dışı

Noel şimdi ayinlerle ve halk âdetleriyle kutlanan dinsel bir bayramdır. Noel töreninde kullanılan yemlik, sözde çocuk İsa'nın, yakınları ve hayranları, çobanlar ve Zerdüşt rahipleriyle birlikte bulunduğu Beytüllahm'daki ahırın simgesidir.

Çiçeklerle, mumlarla, rengârenk süslerle bezenen çam ağacı, Kel t papazlarının tanrılarına sungularını astıkları meşe ağacının yerini almış, sonra bu ağaç Ortaçağ'da, dinsel konulu sahne eserlerinde cennet ağacı olarak ortaya çıkmıştır.

Noel Baba efsanesi ise çok yenidir, XVII. yüzyılda İngiltere'de ortaya çıkmıştır. Binlerce çocuk, üstü karla kaplı ve başlıklı kırmızı bir palto giymiş olan bu beyaz sakallı ihtiyarın, ayakkabıların içine oyuncak koymak için bacadan girdiğine inanır. Belçika gibi bazı ülkelerde Noel Baba yerine ermiş Nicolaus'un armağanlar dağıttığına inanılır.

Bir çocuk ve oyuncak bayramı olan yılbaşı ve Noel, günümüzde zengin ülkelerde verimli işler yapmayı sağlayan bir ticarete vesile olmaktadır. Bugün Hıristiyan ülkelerdeki insanların pek çoğu Noel'i sadece hediye alıp vermeğe ve iyi bir yemeğe vesile olduğu için kutlamaktadır.

Noel Ateşi

Kuzey ülkelerinde eskiden geleneğe göre, her evde bütün Noel gecesi boyunca Güneş'in geriye dönüşünü hatırlatmak için kocaman bir odunun yakılması âdetti, İsveç'te bugün de genellikle ocaklarda yakılmakta olan bu odunun yerini bazı Batı Avrupa ülkelerinde, 24 aralık akşamı, yani Noel günü ailece yenmek üzere yapılan Noel pastası almıştır.