Şüphesiz tarihçiler tarafından hakkında en çok konuşulan padişah Sultan II.Abdülhamid gerçekte kim ' Çağa ayak uyduramamış,zalim,geri kafalı ve bilim düşmanı bir kızıl sultan mı yoksa vatanın borçlarının had safhada olup en sıkıntılı dönemde tahta çıkıp elindeki imkanların fazlasını kullanarak vatanı bu halden kurtarmaya çalışan bir kahraman mı' Gelin hep birlikte bu sorunun cevabını Osmanlı'dan kalma arşiv ve istatistiklerle bulalım.
Sultan II.Abdülhamid.. Tarihte kesinlikle nesnellik kazanamayan ve hep öznel kalan bu zat kim' ve neden Sultan II.Abdülhamid'e çağ dışı deniliyor.Bu sorunun cevabını ben de merak edenlerdendim ve yaptığım birtakım araştırmalarla çarpıcı sonuçlara vardım.Ve siz değerli okuyucularla paylaşmak istedim işe öncelikle kısaca Sultan Abdülhamid'den başlayalım.. Sultan II.Abdülhamid 21 Eylül 1842'de doğdu.Babası Abdülmeciddir. Sultan II.Abdülhamid 31 Ağustos 1876'da tahta geçip,27 Nisan 1909 da indirildi.10 Şubat 1918'de vefat etti. Maalesef yazılan hiçbirşey burda da olduğu gibi yaşanan kadar gerçekçi olmuyor.Sultan II.Abdülhamid'in tahta geçip indirliği tarihte yaşanan olaylar ve icraatları Osmanlı arşivlerinden bakalım.Yalnız istatistik ve listeleri okurken Sultan II.Abdülhamid'in yaşadığı dönem itibariyle Osmanlı'nın en kötü ve en sıkıntılı dönemi olduğunu göz önünde bulunduralım. 1820-1908 Arası Osmanlı Devleti'nde Yayımlanan Kitaplar YIL 1820-1839 1840-1859 1860-1876 *1876-1908* EDEBİYAT 56 217 583 2950 MÜSBET İLİM 89 230 583 3891 DİN 59 310 372 1307 YÖNETİM 13 55 118 946 Sanayi,Ulaşım ve Sosyal Alanlardaki Hizmetlerin Listesi 1.Feshane ve Hereke Kumaş Fabrikalarının genişletilerek daha verimli olmasını sağlanması 2.Yıldız Çini Fabrikası 3.Muntazam Rıhtım İnşaatları 4.Kağıthane'de Hamidiye İçme Suları 5.Atlı ve Elektfikli Tramvaylar 6.Hicaz Demiryolu'nun yapımı 7.Hicaz-Basra telgraf hatlarının tesisi 8.Yafa-Kudüs Demiryolu 9.Ankara Demiryolu 10.Hamidiye Kağıt Fabrikası 11.Bursa Demiryolu 12.Dolmabahçe Saat Kulesi 13.Kadıköy Havagazı Fabrikası 14.Beyrut Limanı Rıhtımı 15.Osmanlı Sigorta Şiketi 16.Küçüksü Barajı 17.Manastır-Selanik Demiryolu 18.Şam-Horan Demiryolu 19.Eskişehir-Kütahya Demiryolu 20.Galata-Tophane Rıhtımı 21.Afyon-Konya Demiryolu 22.Sakız Limanı Rıhtımı 23.İstanbul-Selanik Demiryolu 24.Yeni Balıkhane 25.Haydarpaşa Rıhtımı 26.Trablusgarp Telgraf Hattı 27.İstanbul-Köstence Telgraf Hattı 28.Haydarpaşa Tren İstasyonu Rıhtımı 29.Divan-ı Muhasebat 30.Terkos Suyunun İstanbul'a getirlilmesi 31.Alman Çeşmesi 32.Sirkeci Yeni Postahane Binası 33.Darülfünün Binası 34.Ticaret-i Ziraat ve Sanayi Odaları 35.Tahrir-i Nüfus Teşkilatı 36.Ziraat Bankaları 37.Osmanlı Bankası Binaları 38.Reji Binası Bu dönemde sahalarında iler gilen şahsiyetler arasında şunlar da sayılabilir: *Kahraman bir asker olarak Müşir Gazi Osman Paşa *Tarihçi,hukukçu,fikir ve devlet adam olarak Ahmet Cevdet Paşa *Fikir adamı,şair ve edip olarak Namık Kemal ve Ziya Paşa *Edip,bilgin ve diplomat olarak Sadrazam Ahmet Vefik Paşa *Arkeolog,ressam ve müzeci oalrak Osman Hamdi Bey *Hattat,bestekar ve virtüöz olarak Kazasker Mustafa İzzer Efendi *Virtüöz,saz eserleri bestekarı olarak Tanburi Cemil Bey *Bestekar olarak Hacı Arif Bey,Şevki ve Rahmi Beyler,Tanbui Osman Bey,Zekai Dede,Tanburi Ali Efendi *Şair olarak Yenişehirli Avni Bey,Abdülhak Hamid Tarhan,Tevfik Fikret,Mehmet Akif Ersoy *Şair ve edip olarak Cenab Şehabettin İlk kız okulları II. Abdülhamid zamanında açılmıştır. Nitekim bilgili bir kişi olan Abdüllatif Subhi Paşa'nın ilk defa bir kız sanat okulu açma teşebbüsünde tereddüt geçirmesi ve titizlenmesi üzerine Abdülhamid, "Sen mektebi aç, ben arkandayım", diyerek açıktan destek vermiş ve çevresini, daima kızların okuması için ilk adımları atmaya teşvik etmiştir. Bilinenin aksine, Osmanlı tarihinin en canlı eğitim hamlesi, Abdülhamid dönemine rastlar. Sevan Nişanyan'ın hesaplamalarına göre Türkiye, Abdülhamid dönemiyle kıyaslanabilecek bir okullaşma düzeyine yeniden ancak 1950'li yıllarda ulaşabilmiştir. Mesela 1895'te TC sınırlarına tekabül eden bölgede bine yakın (835) ortaokul ve lise bulunuyorken 1923'te bu sayı 95'e düşmüştür. 1895'teki yüz bine yakın öğrenci sayısı (97.837), 1950-51 sezonunda aşağı yukarı aynı seviyede seyretmektedir (90.356). Öncesiyle kıyasladığımızda Abdülhamid dönemindeki eğitim patlaması daha görünür hale gelir. Tahta geçtiği yıl 250 olan rüşdiye sayısı 1909'da 900'e, 6 olan idadi sayısı 109'a çıkmıştır. 1877'de İstanbul'da sadece 200 tane modern ilkokul varken 1905'te 9 bine çıkmıştı. Her yıl ortalama 400 ilkokul açılmıştır ki, bu, Cumhuriyet döneminde bile kırılamamış bir rekordur. Abdülhamit,1899 yılında Japon İmparatoru Meiji'ye hediye edilmek üzere Alamet isminde bir robot göndermiştir.Bu robot tarihte bilinen ilk robot olma özeliğini taşımıştır.Fakat Alamet isimli bu robot Ertuğrul Fırkateyni ile birlikte yapılan kazada yok olmuştur.
Evet.. Bu istatistik ve listeleri okuyanların birçoğun aklına şu soru gelmiştir:"Eğer Sultan II.Abdülhamid gerçekten bu yazılanları böyle bir dönemde gerçekleştirmişse neden hakkında söylenenler ve tahttan indirlmesi bu doğrultuda değil'" Öncelikle gayet güzel bir soru olduğunu belirtmekte fayda var.Ve sorunun cevabını da ben değil Abdülhamid'e yapılanlardan üzgün ve pişmanlık duyan bir şairimiz verecek: "Tarih adını andığı zaman, Sana hak verecek ey koca sultan, Bizdik utanmadan iftira eden, Asrın en siyasi padişahına! Padişah hem zalim,hem deli dedik, İhtilale kıyam etmeli dedik, Şeytan ne dediyse biz belli dedik, Çalıştık fitnenin intibahına! Divane sen değil,meğer bizmişiz, Bir çürük ipliğe hülya dizmişiz, Sade adi değil edepsizmişiz, Tükürdük atalar kıblegahına" Filozof Rıza Tevfik Listeler ve İstatistiklerin
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.