Otlukbeli Muharebesi

Tarih
11 Ağustos 1473

Bölge
Otlukbeli, Erzincan

Sonuç
Kesin Osmanlı zaferi

Taraflar

Akkoyunlular
Osmanlı İmparatorluğu

Kumandanlar

Uzun Hasan
II. Mehmed

Güçler

70.000
100.000

Otlukbeli Muharebesi (11 Ağustos 1473) Osmanlı padişahı II. Mehmed ile Akkoyunlu Devleti sultanı Uzun Hasan arasında yapılmış bir meydan muharebesi.
Savaş öncesi
Osmanlı ve Akkoyunlu hanedanları arasındaki düşmanlık, Yıldırım Bayezid ve Kara Yölük Osman zamanına dek uzanıyordu. Osmanlılar Karakoyunlularla müttefikken Akkoyunlular da Timur'u desteklemişti.
Uzun Hasan'ın müttefiki olan Trabzon Rum İmparatorluğu'nun II. Mehmed tarafından yok edilmesi (1461) sırasında Uzun Hasan, II. Mehmed'i protesto etmiş; ancak daha fazlasına cüret edememişti. Doğuda kazandığı başarılarla kendine güveni artan Hasan'ın Venediklilerle işbirliği yapması, açıkça düşmanlık belirtisiydi.
1466'dan itibaren Osmanlı kuvvetleri Orta Anadolu'ya girerek Karamanoğullarını takibe başladı. Karamanoğlu kuvvetleri doğuya kaçarken Akkoyunlular sınırı geçti ve 1472'de Osmanlı birlikleriyle çatışmalar yaşandı. Ertesi yıl II. Mehmed, bizzat ordunun başına geçerek doğuya yürüdü.
Ordular ve taktikler
Uzun Hasan'ın ordusu Karamanoğullarından arda kalanlarla takviye edilmişti. Ordu, kalabalık fakat düzensiz bir Türkmen ordusuydu. Asıl gücünü hafif süvariler ve mızraklı piyadeler oluşturuyordu.
Hasan'ın amacı Osmanlı sipahilerini mızraklı yayalarla devirmek ve süvarileriyle de kıskaca sarıp yok etmekti.
Osmanlı ordusu'nun sipahileri de Hasan'ınkiler gibi Türkmen'di. Ancak Osmanlı piyadesi olan yeniçeriler çok daha profesyonel askerlerdi.
II. Mehmed, İstanbul'un fethi sırasında gücünü ıspatlayan topların meydan savaşında da kullanılmasını istiyordu. Bu amaçla ilk kez hafif havan topları üretildi ve bunlar, doğu seferine götürüldü.
Osmanlı ordusu Doğu Karadeniz dağları arasında ilerlerken Uzun Hasan'ın birlikleri gizlice yaklaştı. Hasan, dağlarda baskın yapmayı planlamıştı. Osmanlı keşif birlikleri çok yakına sokulan düşmanı son anda fark etti ve II. Mehmed, derhal savaş düzeni alınmasını emretti.
İki ordunun karşılaştığı arazi, akarsu tarafından yarılmış bir vadiydi ve savaşa hiç müsait değildi. Kayalıklar ve engebe yüzünden atların kullanımı çok zordu. Osmanlı beyleri geri çekilip ova bulmayı önerdiyse de düşman bu kadar yakındayken geri çekilme manevrasının tehlikeli olacağını düşünen II. Mehmed savaşa girmeye karar verdi.
Savaşta iki tarafın Türkmen süvarileri de etkisiz kaldı. Akkoyunluların mızraklı piyadelerinin hücumunu Osmanlı'nın yeniçerileri rahatça püskürttü. Osmanlı havan topları, engebeli arazide başarılı aşırtma atışları yaptı ve bu yeni silah karşısında şaşıran Akkoyunlular darmadağın oldu.
Uzun Hasan ve Karamanoğlu beyi savaş meydanını terk etti. Orduları bir daha toparlanamayacak şekilde bozuldu.
Zaferden sonra beyler düşmanı takibi önerse II. Mehmed ileri gitmedi. Arazi pusu kurmaya elverişliydi, keşif birliklerinin düşmanı fark etmede geç kalmasını da göz önünde bulunduran II. Mehmed, düşmanın gitmesine göz yumdu.
Ertesi yıl çatışmalar devam ettiyse de Akkoyunlular için çöküş dönemi başlamıştı.
Savaştan sonra Fatih Sultan Mehmed pek çok ülkeye fetihnameler yollamıştır,bunlardan en dikkat çekici olanı Özbek hanına yollanan uygurca fetihnamedir.
Otlukbeli Muharebesi (11 Ağustos 1473) Osmanlı padişahı II. Mehmed ile Akkoyunlu Devleti sultanı Uzun Hasan arasında yapılmış bir meydan muharebesi.

Savaş öncesi

Osmanlı ve Akkoyunlu hanedanları arasındaki düşmanlık, Yıldırım Bayezid ve Kara Yölük Osman zamanına dek uzanıyordu. Osmanlılar Karakoyunlularla müttefikken Akkoyunlular da Timur'u desteklemişti.

Uzun Hasan'ın müttefiki olan Trabzon Rum İmparatorluğu'nun II. Mehmed tarafından yok edilmesi (1461) sırasında Uzun Hasan, II. Mehmed'i protesto etmiş; ancak daha fazlasına cüret edememişti. Doğuda kazandığı başarılarla kendine güveni artan Hasan'ın Venediklilerle işbirliği yapması, açıkça düşmanlık belirtisiydi.

1466'dan itibaren Osmanlı kuvvetleri Orta Anadolu'ya girerek Karamanoğullarını takibe başladı. Karamanoğlu kuvvetleri doğuya kaçarken Akkoyunlular sınırı geçti ve 1472'de Osmanlı birlikleriyle çatışmalar yaşandı. Ertesi yıl II. Mehmed, bizzat ordunun başına geçerek doğuya yürüdü.

Ordular ve taktikler

Uzun Hasan'ın ordusu Karamanoğullarından arda kalanlarla takviye edilmişti. Ordu, kalabalık fakat düzensiz bir Türkmen ordusuydu. Asıl gücünü hafif süvariler ve mızraklı piyadeler oluşturuyordu.

Hasan'ın amacı Osmanlı sipahilerini mızraklı yayalarla devirmek ve süvarileriyle de kıskaca sarıp yok etmekti.

Osmanlı ordusu'nun sipahileri de Hasan'ınkiler gibi Türkmen'di. Ancak Osmanlı piyadesi olan yeniçeriler çok daha profesyonel askerlerdi.

II. Mehmed, İstanbul'un fethi sırasında gücünü ıspatlayan topların meydan savaşında da kullanılmasını istiyordu. Bu amaçla ilk kez hafif havan topları üretildi ve bunlar, doğu seferine götürüldü.

Osmanlı ordusu Doğu Karadeniz dağları arasında ilerlerken Uzun Hasan'ın birlikleri gizlice yaklaştı. Hasan, dağlarda baskın yapmayı planlamıştı. Osmanlı keşif birlikleri çok yakına sokulan düşmanı son anda fark etti ve II. Mehmed, derhal savaş düzeni alınmasını emretti.

İki ordunun karşılaştığı arazi, akarsu tarafından yarılmış bir vadiydi ve savaşa hiç müsait değildi. Kayalıklar ve engebe yüzünden atların kullanımı çok zordu. Osmanlı beyleri geri çekilip ova bulmayı önerdiyse de düşman bu kadar yakındayken geri çekilme manevrasının tehlikeli olacağını düşünen II. Mehmed savaşa girmeye karar verdi.

Savaşta iki tarafın Türkmen süvarileri de etkisiz kaldı. Akkoyunluların mızraklı piyadelerinin hücumunu Osmanlı'nın yeniçerileri rahatça püskürttü. Osmanlı havan topları, engebeli arazide başarılı aşırtma atışları yaptı ve bu yeni silah karşısında şaşıran Akkoyunlular darmadağın oldu.

Uzun Hasan ve Karamanoğlu beyi savaş meydanını terk etti. Orduları bir daha toparlanamayacak şekilde bozuldu.

Zaferden sonra beyler düşmanı takibi önerse II. Mehmed ileri gitmedi. Arazi pusu kurmaya elverişliydi, keşif birliklerinin düşmanı fark etmede geç kalmasını da göz önünde bulunduran II. Mehmed, düşmanın gitmesine göz yumdu.

Ertesi yıl çatışmalar devam ettiyse de Akkoyunlular için çöküş dönemi başlamıştı.

Savaştan sonra Fatih Sultan Mehmed pek çok ülkeye fetihnameler yollamıştır,bunlardan en dikkat çekici olanı Özbek hanına yollanan uygurca fetihnamedir.