- Meşrutiyet, hükümdar ile birlikte bir meclisin ülke yönetiminde bulunmasıdır.

- Osmanlı Devleti’nde I. Meşruiyet, 23 Aralık 1876’da Jön Türklerin baskısıyla II. Abdülhamit tarafından ilan edilmişti.

- İlk Osmanlı Mebusan Meclisi 20 Mart 1877’de açıldı.

- İlk Osmanlı anayasası, Kanun-i Esâsî yürürlüğe girdi.

- I. Meşruiyet Dönemi, fazla uzun sürmedi.

- 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı’nın çıkması ve azınlık milletvekillerinin yıkıcı faaliyetleri üzerine Sultan II. Abdülhamit, Meşrutiyet’i kaldırdı ve Mebusan Meclisi’ni kapattı.

- Meşruiyet taraftarı olan Jön Türkler, İttihad-ı Osmânî Cemiyeti’ni kurdular. Sonra bu cemiyet, İttihat ve Terakki Cemiyeti adını aldı (1889).

- Osmanlıcılık fikrini savunan bu cemiyet, Makedonya’da örgütlendiler.

- İngiltere ve Rusya’nın 10 Haziran 1908’de Reval’de bir araya gelerek Makedonya’nın özerkliğine karar vermeleri İttihatçıları harekete geçirdi.

- Osmanlı Devleti’nin parçalanacağından endişe eden İttihatçılar, II. Abdülhamit’e Meşrutiyet’i ilan etmesi için baskı yaptılar ve Rumeli'de ayaklandılar.

- Hürriyet Taburları kurularak halk ayaklandırıldı.

- Resneli Niyazi ve Enver Paşa’nın isyanları üzerine, ülkenin iç savaşa sürüklenmesini istemeyen II. Abdülhamit, Meşrutiyet’i tekrar ilan etmek zorunda kaldı (1908).

- Kanun-i Esâsî tekrar yürürlüğe kondu.

- Osmanlı Mebusan Meclisi, tekrar oluşturuldu. 

- Seçimlerde, İttihat ve Terakki üyeleri başarılı oldu.


Not:

İttihatçıların, Meşrutiyet ve ülke yönetimi için ciddi bir hazırlığı olmadığından beklenen sonuçlar alınamamış, Meşrutiyet’e geçişte iktidar boşluğu ve kargaşa yaşanmıştır.

 

31 Mart Olayı

- İttihat ve Terakki içinde zamanla farklı görüşler belirdi.

- Muhalifler, Ahrar adıyla yeni cemiyet kurdular. 

- Muhalefetin Volkan Gazetesi ve Serbesti Gazetesi ile yürüttüğü muhalefet İttihat ve Terakki’yi bunalttı.

- Her iki gazetenin başyazarları Derviş Vahdet ve Hasan Fehmi, Galata Köprüsü’nde öldürüldüler.

- Bu gelişmeler üzerine, muhalifler İstanbul’da gösterilere başladılar. Gösterilere engel olmayan Avcı Taburları da, harekete destek verdiler. 31 Mart günü, (13 Nisan 1909) Mebusan Meclis’ine gelerek, hükümet yetkililerinin idamını istediler.

- İsyanı bastıramayan hükümet, istifa etti.

- Komutanlığını Mahmut Şevket Paşa’nın, Kurmay Başkanlığı’nı Mustafa Kemal’in yaptığı Hareket Ordusu Selanik’ten İstanbul’a geldi.

- Hareket Ordusu, 31 Mart Ayaklanması’nı bastırdı.

- II. Abdülhamit, tahttan indirildi, yerine V. Mehmet (Reşat) tahta çıkarıldı (1909).

 

II. Meşrutiyet’e geçiş sürecinde;

- Bulgaristan bağımsızlığını ilan etmiştir.

- Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Bosna-Hersek’i topraklarına katmıştır.

- Girit, Yunanistan’a bağlanma kararı almıştır.


Notlar: 

- II. Abdülhamit’in tahttan indirilmesinden sonra ülkede huzur sağlanamadı. 

- Balkan Savaşı sonrası, Londra Görüşmeleri devam ederken İttihatçılar, Bâb-ı Âlî Baskını'nı gerçekleştirmiş ve yönetimi tamamen ele geçirmişlerdir (1913).

Yapılan Yorumlar

Henüz kimse yorum yapmamış.

Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu
Coğrafya Sitesi Matematik Sorusu Türkçe Sitesi